Martin Luther
Offeiriad, diwinydd a diwygiwr eglwysig o'r Almaen oedd Martin Luther (10 Tachwedd 1483 – 18 Chwefror 1546). Ef fu'n gyfrifol am symbylu'r Diwygiad Protestanaidd.Ganwyd Martin Luther yn Eisleben yn Sacsoni. Treuliodd 1505 fel mynach yn Erfurt, a gweithiodd fel doctor diwinyddiaeth yn Wittenburg yn 1512.
Ar 31 Hydref 1517 hoeliodd Martin Luther ddarn o bapur ar ddrws eglwys gadeiriol Wittenberg a oedd yn rhestru 95 o ddadleuon yn erbyn yr Eglwys Babyddol. Gwrthwynebai'n gryf yr honiad y gellid prynu achubiaeth o gosb Duw gydag arian. Roedd Luther yn dysgu nad oedd iachawdwriaeth i'w gael drwy weithredoedd da ond i'w gael yn unig drwy ras Duw a ffydd yn Iesu Grist fel Iachawdwr. Roedd ei ddiwinyddiaeth yn herio awdurdod y Pab wrth ddysgu mai'r Beibl yw unig ffynhonnell datguddiad dwyfol.
Cyfieithodd Martin Luther y Beibl (y Testament Newydd ym 1521 a’r Hen Destament ym 1534) i Neuhochdeutsch (Uchel Almaeneg Gyfoes) ysgrifenedig, iaith a oedd bryd hynny yn dal i ddatblygu. Bu'n ysbrydoliaeth i ddatblygiad Prostaniaeth ar draws Ewrop, gan gynnwys yn Ffrainc lle adnabwyd hwy fel yr Hiwgenotiaid.
Dychwelodd i Eisleben a bu farw yno. Claddwyd ym mynwent Eglwys y Gastell yn Wittenburg.
-
81gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1520Lipsiae [i.e. Leipzig] : ex aedibus Valentini Schumañ, Anno domini Millesimo quingentesimo vigesimo. [1520]15 p. (4to) -
82gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1549[Magdeburg? : Michael Lotter?, 1549?][23] p. ; 18 cm. (4to) -
83gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1527[Strasbourg : Johann Knobloch], 1527.206 p. (8vo) -
84gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1520[Augsburg : Silvan Otmar, 1520]7 p. (4to) -
85gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1525[Nürnberg : Hans Hergot], 1525.24 p. (4to) -
86gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1520Gedruckt vnd volendet zü Strassburg [i.e. Strasbourg] : durch Martinũ Flach. [i.e. Martin Flach d. J.], Tuasent fünffhundert vnd im zweintzigsten Jar. [1520]26 p. (4to) -
87gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1524[Nürnberg : Jobst Gutknecht, 1524]11 p. (4to) -
88gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1530[Wittenberg : Hans Weiss], 1530.23 p. (4to) -
89gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1519[Augsburg : Sigmund Grimm und Marx Wirsung, 1519]34 p. (4to) -
90gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1542Wittenberg : [Durch Nikel Schirlentz], M.D.XLII [1542][31] p. ; 20 cm. (4to) -
91Der Funffte Psalm Dauid, widder die Heuchler vnd falsche Propheten : von hoffnung vnd verzweyffelunggan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1525Gedrückt zu Wittemberg [i.e. Wittenberg] : durch Hans Lufft, 1525.254 p. (8vo) -
92gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1526[Strasbourg : Wolfgang Köpfel], 1526.7 p. (4to) -
93gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1802Philadelphia, H. Sweitzer, 1802.62 p. -
94gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1523[Strasbourg : Matthias Schürere Erben], 1523.27 p. (4to) -
95gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1520[Strasbourg : Martin Flach d.J.], 1520.39 p. (4to) -
96gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1526[Altenburg : Gabriel Kantz, 1526]1 online resource (39 p.) : music (4to)Center for Research Libraries
Mynediad Ar-lein -
97gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1519[Augsburg : Silvan Otmar], 1519.10 p. (4to) -
98gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1522[Regensburg : Paul Kohl, 1522]30 p. (4to) -
99### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>Wittemberg [i.e. Wittenberg] : Joseph Klug, .1.5.28.63 p. (4to)
-
100gan Luther, Martin, 1483-1546### CRL customization ### ?> ### Add publisher and desc details ### ?>
Cyhoeddwyd 1524[Strasbourg : Johann Knobloch], 1524.16 p. (4to)