Sydney
Sydney Australiako hiri handiena eta zaharrena da. Herrialdearen hego-ekialdeko kostan dago, eta Hegoaldeko Gales Berria estatuko hiriburua da. Metropoliak Sydneyko kaia inguratzen du, eta Ozeano Baretik 80 km (50 mi) inguru hedatzen da (ekialdean) Mendi Urdinak-etaraino (mendebaldean), eta 80 km inguru (50 mi) Ku-ring-gai Chase Parke Nazionaletik eta Hawkesbury ibaitik (ipar eta ipar-mendebaldean) Royal National Parkera eta Macarthurrera (hegoaldean eta hego-mendebaldean). Sydney Handia 658 auzok osatzen dute, toki administrazioko 33 eremutan banatuta. Hiriko biztanleei ''Sydneysiders'' deritze lagunartean. 2023ko ekainean zenbatetsitako biztanleria 5.450.496 biztanlekoa zen, hau da, estatuko biztanleriaren % 66 inguru. Hiriari, Esmeralda Hiria eta Portu Hiria ere deritze.Sydney Handiko eskualdean, Australiako aborigenak gutxienez duela 30.000 urtetik bizi izan direla erakusten duten frogak daude, eta haien grabatuak eta gune kulturalak ohikoak dira. Sidney modernoa dagoen lurraldeko zaindari tradizionalak Darug, Dharawal eta Eora klanak dira. 1770ean, Ozeano Barera egin zuen lehen bidaian, James Cookek Australiako ekialdeko kostaldea kartografiatu zuen, eta Botany Bay badiara iritsi zen. 1788an, Arthur Phillip buru zuen presoen lehen flotak britainiar presoen kolonia gisa sortu zuen Sydney, europarren lehenengo kokalekua Australian. Bigarren Mundu Gerraren ondoren, Sydneyk migrazio masiboa izan zuen, eta 2021erako biztanleriaren % 40 baino gehiago atzerrian jaioa zen. Ordezkaritza handiena duten atzerriko jaioterriak dira: Txina kontinentala, India, Erresuma Batua, Vietnam eta Filipinak dira.
Munduko hiririk garestienetakoa izan arren, Sydney maiz agertzen da hamar hiri bizigarrienen artean. Globalization and World Cities Research Network arabera, Alpha+ hiri gisa sailkatuta dago, eskualdean eta mundu osoan duen eragina adieraziz Munduko hamaikagarren postuan dago sailkatuta aukera ekonomikoagatik, Sydneyk merkatu-ekonomia aurreratua du, eta indarguneak hezkuntzan, finantzetan, fabrikazioan eta turismoan ditu. Sydneyko Unibertsitatea eta Hegoaldeko Gales Berriko Unibertsitatea munduko 18. eta 19. postuan daude, hurrenez hurren.
Sydneyk nazioarteko kirol ekitaldi handiak hartu ditu, hala nola 2000ko Udako Olinpiar Jokoak, 2003ko Munduko Errugbi Kopako finala, eta 2023ko FIFAren Emakumezkoen Munduko Kopako finala. Hiria bisitari gehien jasotzen dituzten lehen hamabosten artean dago, urtero milioika turista etortzen direlarik hiriko oroitarriak ikustera. Hiriak 1.000.000 ha baino gehiago ditu (2.500.000 akre) erreserba naturaletan eta parkeetan, eta bere ezaugarri natural nabarmenenak Sydneyko kaia eta Royal National Park dira. Sydneyko kaiko zubia eta Sydeyko opera, gizateriaren ondare izendatua, erakarpen turistiko handia dute. Geltoki Zentrala da Sydneyko aldiriko trenaren, metroaren eta tren arinen sareak eta distantzia luzeagoko zerbitzuen erdigunea. Hiria zerbitzatzen duen bidaiari aireportu nagusia Kingsford Smith aireportua da, etengabe funtzionamenduan egon den munduko aireportu zaharrenetako bat da.
Hirian, Sydneyko Gure Txoko Euskal Etxea dago. Wikipediatik informazioa lortu
-
101
-
102
-
103nork Grundy, Sydney, 1848-1914
Argitaratua 1887London : New York : S. French ; T.H. French, [1887?]49 p. -
104nork Rosenfeld, Sydney, 1855-1931
Argitaratua 1875Chicago : Dramatic Pub. Co., c1875.17 p. : plans. -
105nork Stephenson, Sydney, 1862-1923
Argitaratua 1912London : Scientific Press, 1912.xiii, 229 p. : ill. ; 19 cm. -
106nork Smith, Sydney, 1771-1845
Argitaratua 1846Philadelphia, Carey and Hart, 1846.iv, [13]-365 p. 20 cm. -
107nork Rosenfeld, Sydney, 1855-1931
Argitaratua 1875New York : Dramatic Pub. Co., c1875.17 p. : plans. -
108
-
109nork Ringer, Sydney, 1835-1910
Argitaratua 1883New York : W. Wood & Co., 1883.xi, 688 p. : ill. ; 22 cm. -
110
-
111nork Lazarus-Barlow, Walter Sydney
Argitaratua 1898Philadelphia : P. Blakiston, 1898.795 p. ; 23 cm. -
112
-
113
-
114nork Smith, Sydney Alfred, Sir
Argitaratua 1928London : J. & A. Churchill, 1928.xvi, 602 p. : illus. ; 23 cm. -
115
-
116
-
117
-
118nork Grundy, Sydney, 1848-1914
Argitaratua 1898London : New York : S. French ; T.H. French, c1898.56 p. -
119nork Smith, Sydney, 1771-1845
Argitaratua 1807London : Printed for J. Carpenter, [etc.], 1807.[iii], 27 p. ; 22 cm. -
120nork Hedges, E. S. (Ernest Sydney)
Argitaratua 1931London : E. Arnold & Co., 1931.vii, 272 p. : ill. ; 22 cm.